Psikolog Kimdir ve Psikoloji Nedir?
Toplumumuz çoğunlukla psikoloğun ne olduğunu, psikologların ne iş yaptığını ve nasıl psikolog olunduğunu merak etmektedir. Yine toplumumuzda psikolog denilince “ben deli miyim ki” gibi açıklamalar getiren bir bakış açısı vardır.
Toplumumuz psikoloğun insanların kişiliklerini çözen, medyum, fal gibi sağlıksız ve bilimsel temellere dayanmayan yöntemlerle tek bakışta nasıl bir insan olduklarını anlayan, kişilik bozuklukları, ilaçlarla ya da telkinlerle tedavi eden uzmanlar olarak hayal ederler. Kimileri için ise psikolog, kimseye anlatılamayacak sırlarını anlatabilecekleri, onları her koşulda onaylayacak, öğütler verecek bir dert ortağı, sohbet arkadaşıdır. Hatta birçok insan bu bakış açısıyla, psikolog desteği almak yerine “derdimi arkadaşımla da konuşur, paylaşırım ne farkı var?” diye düşünüp, sorunları için uzman desteği aramaya yanaşmazlar. Kısaca bu yazı psikoloğun kim olduğunu, ne iş yaptığını veya neleri yapmadığını bilgilendirmek için yazılmıştır. Ben deli miyim ki, derdimi arkadaşıma anlatırım, biz bu konuları dostumla da konuşuruz, ben kendimi biliyorum, ne var canım bunda, psikolog çocuğuma ne yapsın gibi açıklamalar getiren bireylerin bu yazıyı okumalarında faydalar vardır.
Hadi o zaman “psikoloji nedir?” sorusu ile başlayalım. Psikoloji, tarihsel açıdan yüz yıllık bir bilimsel temele dayanmaktadır. Ancak ülkemizde ne yazık ki yeni yeni gelişmeye başlamıştır ve gelişmeler hala çok yavaş ilerlemektedir. Psikologluk mesleğinin ne olduğu, psikoloji biliminin neleri araştırdığı, alandaki yeni gelişmeler ve insanın ruh dünyasına dair yapılan araştırmalardan elde edilen sonuçlar hakkında toplumumuzun bilinçlendirilmesi refahı getirecektir. Bu nedenle insanların kendilerine yabancı olan bu bilim dalına karşı kafa karışıklığı yaşamaları ve tereddüt etmeleri normaldir. Psikoloji en yalın hali ile insan davranışlarını ve zihinsel süreçlerini inceleyen bir bilim dalıdır. Bireylerin, çocukların ve grupların duygu, düşünce, davranış, motivasyon ve zihinsel süreçleri ile ilgili her türlü gözlem ve araştırmayı kendine konu alan psikoloji bilimi, bunu yaparken bilimsel yöntemi temel alır. Bilimsel yöntem demek ise etkililiği kanıtlanmış ve uzun yıllar içerisinde temel bir dayanak oluşturulmuş sistemler bütünüdür. Yani anlayacağımız üzere demir ve zemin olmadan inşaatı tamamlamak mümkün değildir. Tasvirden de anlaşılacağı üzere bilimsel yöntem bir inşaatın demiri ve zemini gibi bir şeydir.Fal baktırmak, hocaya okutmak, medyuma gitmek gibi zemini sağlam temellere dayanmayan sağlıksız süreçlerin tamamı ruh sağlığına aykırıdır.
Peki “psikolog kimdir?” sorusuna verilebilecek en güzel cevap ise üniversitelerin 4 yıllık “Psikoloji” bölümünden mezun olanlara verilen ünvandır. Psikoloji alanında alınmış olunan bu eğitim; daha çok kuramsal, teorik bir eğitimdir. Psikologlar klinik psikoloji, gelişim psikolojisi, sosyal psikoloji, çocuk ve ergen psikolojisi gibi farklı uzmanlık alanlarında kendilerini geliştirebilirler. Bir psikoloğun yaptığı işe ise “terapi” denilmektedir. Terapi ise en yalın hali ile bir yol ve yol güzergahı olarak betimlenebilir. Yol ve yol güzergahı yoksa bu işe terapi denilmemektedir. Yolda esas olan ise ehliyettir. Ehliyeti olmadan terapi yapmak ise araba kullanmayı öğrenmeden, araç kullanmaya benzer ki bu çoğunlukla kazayı da beraberinde getirir. Burada esas olan insanın iyilik hali ve sağlığıdır. Psikologlar, terapiye; bilişsel terapi, psikanalitik terapi, oyun terapisi, gestalt terapi, cinsel terapi, çift terapisi gibi zemini sağlam olan bilimsel yöntemlerle katılır ve bu terapiler için süpervizyon alırlar. Katıldıkları bu terapi eğitimlerini ve süpervizyonları başarıyla tamamladıkları taktirde terapi yapmaya yetkili olabilirler.
Psikolog olmak isteyenlerin; üst düzeyde genel ve sözel yeteneğe sahip, aritmetik akıl yürütebilme, mantıksal bağlantıları kurabilme, soyut düşünebilme ve düşünceleri söz ve yazı ile ifade edebilme yeteneğine sahip, başkalarının duygularını anlayabilen, başkaları ile iyi iletişim kurabilen, tutarlı, sabırlı, hoşgörülü ve işbirliğine açık kimseler olmaları gerekir.
Psikolog Ne İş Yapar?
pek çok kişi tarafından tam olarak ne iş yaptığı ya da bu mesleğe nasıl sahip olduğu bilinmeyen psikologlar ile ilgili bu yazımızda psikolog nedir ve psikolog ne iş yapar gibi merak edilenleri açıklıyoruz.
Psikolog, sözlük anlamı “ruhbilimci” olan bir sözcüktür. Bu tanımı biraz açacak olursak insan davranışlarını inceleyen, normal kabul edilenlerin dışındaki davranışları düzeltmeye çalışan, mesleki bilgilerini bilimsel araştırmalarda ve insanların yaşadığı problemleri çözmede kullanan kişilere psikolog denir.
Psikologların Görevleri Ve Sorumlulukları
- İnsan ve hayvanlarda davranışları inceler, davranışların sebeplerini araştırır.
- İnsanların düşünce biçimlerini, tepkilerini, duygularını ve tüm bunların kaynaklarını inceler.
- Çeşitli test veya değerlendirmeler aracılığıyla (kişilik, zeka, yetenek, davranış, tutum ölçekleri kullanarak) sorun veya sorunların kaynağını çözmeye çalışır. olası kaynağını bulmaya ve çözümlemeye çalışır.
- Ruhsal sorun veya sorunlar yaşayan kişilerle görüşmeler yapar, bu görüşmeler sayesinde sorunların altında yatan sebeplerine dair hipotezler oluşturur.
- Belirlediği hipotezler neticesinde uygun bir destek planı oluşturur.
- İnsanların hayatında olumsuzluklara neden olan kaosların ve problemlerin altında yatan fiziksel, çevresel ve kişisel faktörleri araştırarak uygun bulduğu teknikleri uygular.
- Danışanlara sorunları hakkında farkındalık kazandırmaya çalışır.
- Gündelik sorunlarla veya insanı daha derinden etkileyen travmatik olaylarla nasıl başa çıkılabileceği yönünde danışana yardımcı olur, kişinin sorun çözebilme becerilerini geliştirmeye çalışır.
- Bir psikolog danışanlarının kendisine açtığı olay ve durumları, adli vaka olarak adlandırılanlar hariç, kimseyle paylaşmaz.
- İnsanları psikoloji ve ruhsal hastalıklar gibi konularda bilgilendirmeyi amaçlar ve bunun için seminer, konferans veya eğitimler düzenler.
- Psikolog sizinle terapi seansları dışında görüşmez, arkadaşlık ya da başka bir sosyal ilişki içerisine girmez.
- Her meslekte olduğu gibi psikologluk mesleğinde de, yetkinliği olmayan alanlarda çalışan, etik ilkeleri ihlal eden kişiler vardır. Bu nedenle psikolog desteği arayan bireylerin, hangi psikoloğu seçeceklerine karar verebilmeleri için bu makale aydınlatıcı olacaktır. Mesleğimin gerektirdiği her konuda, iletişim kurabilirsiniz.