Disgrafi, yazı yazma güçlüğünü ifade edebilmek için kullanılan tıbbi bir terimdir. Çocuklarda yazı yazma güçlüğü, özgül öğrenme güçlükleri başlığı altında değerlendirilmektedir.
Disgrafi, yazılı anlatım düzenine ve yazılı ifade etmeye yönelik bir farklılıktır. Hiçbir nörolojik sebep ve algısal-motor kısıtlılığı olmadığı halde disgrafi, bireyin kronolojik yaşı, ölçülen zekâ düzeyinin normal veya üstün zeka puanında olması ve yaşına uygun olarak aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda yazma becerilerinin beklenenden anlamlı derecede altta olması ile tanımlanmaktadır.
Öğrenme güçlüğü alt başlıklarından olan disgrafi; diğer alt başlıklardan disleksi ve/veya dispraksi ile bağlantılı olarak gözlemlenebilmektedir: Yazma becerisinde akranlarından geride bir performans sergileyen çocuk; disgrafi olabileceği gibi, disleksi sebebiyle fonem farkındalığında beklenenin altında bir performans gösteriyor ve bu yazma becerisini olumsuz etkiliyor olabilir veya dispraksi sebebiyle motor becerilerin koordinasyonunda gerilik gösteriyor olabilir.
Bu durumlar göz önünde bulundurularak çocuğun yazma becerisindeki performansı özel eğitim uzmanı tarafından değerlendirilmeli ve altında yatan sebep doğru bir şekilde ortaya konmalıdır. Ancak bu şekilde hazırlanan bir eğitim programı çocuk için yararlı olacaktır.
Disgrafi Nedir?
Öğrenme bozukluklarından biri olan disgrafi, yazı yazamama durumudur. Ancak bu durum çocukta zeka geriliği veya ciddi gelişim bozukluğu olduğu anlamına gelmez. Aksine disgrafi problemi görülen çocukların çoğunluğunun normal veya ileri zekalı olduğu belirtilmektedir. Aynı zamanda yazı yazamama sorunu herhangi bir nörolojik soruna bağlı olmaksızın meydana gelebilir. Yazı yazma için dinleme, akılda tutabilme, anlama ve kasların düzgün çalışması gibi bir grup çalışmanın başarılı bir şekilde gerçekleşmesi gerekmektedir. Disgrafi problemi olan çocuklar motor beceri, görsel ve işitsel algı problemleri yaşarlar. Buna bağlı olarak kelimeleri yazarken harfleri yanlış, eksik veya ters yazma gibi sorunlarla karşılaşırlar.
Disgafi Belirtileri Nelerdir?
Bir çocukta disgrafi probleminin varlığından bahsedilebilmesi için öncelikle çocuk tüm yaşıtları ile birlikte gözlemlenilmelidir. Böylece çocuğun kapasitesi ve eksikleri belirlenerek bu eksikler kontrol edilmelidir. Disgrafi problemi yanlış verilen bir eğitim sonucunda ortaya çıkabileceği gibi beynin bir bölümünde öğrenme zorluğu da saptanabilir. Çocuğunuzda disgrafi problemi belirtilerine rastlamanız veya bu durumdan şüphelenmeniz durumunda bir uzmana başvurmalı ve yardım almalısınız. Disgrafi, çocuğun kronolojik yaşı, ölçülen zeka düzeyi ve yaşına uygun olarak aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda yazma becerilerinin beklenenin altında olması durumudur.
Disgrafi problemi olan çocuklarda yetersiz paragraf bilgisi, cümle kurmada yetersizlik, yazarken orantısız boşluk bırakma, kalem tutmada zayıflık, kelimeyi ters yazma, yavaş yazma, dil bilgisi kurallarına uymama, noktalama işaretlerini kullanmama ve fikirlerini ifade edememe gibi durumların bir veya birkaçı gözlemlenebilir.
- Defter tutmada düzensizlik
- Karmaşık ve okunaksız yazı
- Yaşıtlarına kıyasla daha yavaş yazı yazma
- Tahtada yazılanı veya öğretmeninin söylediği yazıları yazmakta güçlük çekme
- Sınıf ortalamasına göre sınavlarda daha başarısız olma
- Noktalı ve noktasız harfleri karıştırma (u-ü, o-ö, ı-i, c-ç)
- Birbirine benzeyen harf ve sayıların yazımında yanlışlar yapma (6-9, 12-21, b-d, p-q)
- Noktalama işaretlerini kullanmama
- Heceleme hataları / kelimeleri bölerek yazma
- 0(sıfır) sayısını saat yönünde çizerek yazarlar.
- Sayıları aşağıdan yukarıya doğru çizebilirler.
- Kalem kontrolü zayıftır.
Disgrafi Tedavisi
Günümüzde uygulanan terapi ve eğitimler sayesinde disgrafi problemi karşısında %100’e yakın bir iyileşme sağlanabilir. Ancak her sağlık probleminde olduğu erken teşhis ve tedavi bu alanda da oldukça önemlidir. Çocuğunuzda heceleme ve yazma kabiliyetlerinde herhangi bir sorun gözlemlemeniz durumunda bir an önce uzmana başvurmalı ve gereken desteği almalısınız. Çocuğunuzda disgrafi problemi söz konusu ise her gün en fazla 15 dakika düzenli yazı çalışmaları yapılmalıdır. Ancak çocuğunuz yazı yazmakta direniyor ve ısrarla bu eğitimi reddediyorsa farklı teknik ve metotlar geliştirmelisiniz. Bunun için bilgisayarda yazı yazma, tahtaya yazı yazma, parmakla havaya yazı yazma ve parmak boya ile renkli yazı yazma gibi etkinlikler oluşturabilirsiniz. Böylece çocuğunuzun eğlenerek öğrenmesini sağlayabilirsiniz. Çocuğunuzun yazmakta ve ifade etmekte takıldığı sesleri tekrarlamasını sağlayın ve bunu eğlenceli hale getirin. Takıldığı ses ve kelimeleri her gün 5 cümle içinde kullanmasını ve yazmasını isteyin. Ancak yanlış yapması durumunda yazıyı silip yeniden yazdırmayın. Takıldığı ses ve kelimenin içinde bulunduğu farklı cümleler yazmasını isteyin ve hatalarını bir kenara not alın.
DİSGRAFİ hakkında bilgi, terapi ve danışmanlık almak için kurumumuzu ziyaret edebilir, Ücretsiz danışmanlık, özel egitim ve randevu almak için 0212 685 10 13 numaralı telefonumuzdan iletişim kurabilirsiniz.